تراکتور به عنوان پرکاربردترین ماشین صنعتی در زمینه کشاورزی به شمار میرود. پیشرانه تراکتور از مجموعه قطعات مکانیکی مختلفی تشکیل شده است. برخی از قطعات در تولید قدرت نقش دارند و برخی دیگر به عنوان تسهیل کننده فعالیت قطعات تولیدکننده قدرت فعالیت میکنند. در سیستم پیشرانه تراکتور قطعات مکانیکی دوار نیز وجود دارند. برای جلوگیری از آسیب واردن شدن به این قطعات تراکتور باید به فکر روانکاری آنها نیز باشیم. یکی از قطعات مهمی که برای این منظور استفاده میشود، کاسه نمد است. تا انتهای مطلب حاضر به این سؤال پاسخ خواهیم داد که کاسه نمد تراکتور چیست؟ با ما همراه باشید.
کاسه نمد تراکتور چیست؟
قبل از هر چیزی بد نیست که تعریفی کلی درباره کاسه نمد ارائه کنیم. این قطعه در زبان انگلیسی با نام Seal شناخته میشود. کاسه نمد قطعهای است که برای جلوگیری از نشتی روان کنندههایی مانند روغن از تجهیزات دارای شفت دوار، رفت و برگشتی یا نوسانی بکار میرود.
ساختمان کاسه نمد نیز چندان پیچیده نیست. در نمای ظاهری چیزی شبیه به واشر آببندی است. البته در مقایسه با واشر کمی تقویت شده است. به طور کلی کاسه نمد از سه قطعه تشکیل میشود که عبارتاند از:
- عنصر آب بندی
- محفظه فلزی یا لاستیکی
- فنر
عنصر آب بندی از نشت سیال بین شفت و محفظه فلزی کاسه نمد جلوگیری میکند. محفظه فلزی یا لاستیکی نیز وظیفه حفظ پایداری عنصر آب بندی را بر عهده دارد. برای این منظور نیاز به ایجاد فشار ثابت در پشت عنصر آب بندی است که این فنر آن را تأمین میکند.
کاسه نمد در حالت کلی میتواند تا چیزی در حدود 12 پوند بر اینج مربع فشار را تحمل کرده و مانع از نشتی سیال شوند. البته در نمونههای سفارشی، کاسه نمدها توان تحمل فشار بالاتری را نیز دارند. همچنین فاکتورهایی دمای سیال، سرعت شفت، شرایط نگهداری تجهیز و قطر شفت میتواند تأثیر بسزایی در عملکرد کاسه نمد داشته باشند.
دلیل استفاده از کاسه نمد تراکتور چیست؟
در ادامه بحث پیرامون کاسه نمد تراکتور چیست، باید کمی درباره اهمیت استفاده از این قطعه مکانیکی ساده بحث کنیم. وقتی با یک تجهیز مکانیکی متحرک سر و کار داریم که در تماس مستقیم با سایر قطعات قرار دارد، مسئله اصطکاک به عنوان یک عامل مخرب جدی مطرح میشود. در چنین شرایطی استفاده از روانکنندههایی مانند روغن اهمیت بالایی پیدا میکند.
شفت را به عنوان یک قطعه مکانیکی متحرک در نظر بگیرید. حرکت شفت میتواند باعث ایجاد اصطکاک بالایی در تجهیزات مکانیکی شود که در پی آن احتمال آسیب رسیدن به آنها وجود دارد. حضور روغن میتواند ضمن جلوگیری از اصطکاک قطعات، دمای کار تجهیزات مکانیکی را نیز کنترل کند.
کاسه نمد در اینجا به عنوان قطعهای نقش آفرینی میکند که روغن را در همان محدودهای که باید باشد، حفظ میکند. در کنار این موارد میتوان دو کارکرد مهم دیگر را نیز برای کاسه نمد برشمرد که عبارتاند از:
- جلوگیری از افزایش فشار روغن در اطراف شفت
- جلوگیری از ورود آلایندهها و مواد خارجی به روغن
روغن معمولا باید بازه زمانی طولانی در مجاورت شفت موتور تراکتور حضور داشته باشد. قرار گرفتن روغن در معرض فشار بیش از حد باعث میشود که خاصیت روانکنندگیاش را از دست بدهد. کاسه نمد جلوی وارد شدن فشار زیاد را به روغن میگیرد. از طرفی به دلیل مهر و موم ایدهآلی که برای روغن ایجاد میکند، مانع از ورود گرد و غبار و سایر آلایندهها به درون روغن میشود. به این ترتیب کیفیت روغن برای مدت بیشتری در سطح مطلوبی حفظ میگردد.
انواع کاسه نمد تراکتور چیست؟
در ادامه بحث کاسه نمد تراکتور چیست، باید معرفی انواع آن بپردازیم. در حالت کلی کاسه نمدها از نظر ساختار به سه دسته تقسیم میشوند که عبارتاند از:
1. کاسه نمد دو لبه
در کاسه نمد دو لبه، یک لبه اضافی در کنار لبه آب بند قرار میگیرد. وظیفه آن جلوگیری از ورود گرد و غبار به درون محفظه کاسه نمد است. به این ترتیب باعث میشود که عمر مفید مایع روان کننده افزایش پیدا کند. این کاسه نمد از طراحی مدرنی برخوردار است و در عین حال مقاومت بیشتری نیز در برابر حرارت و خوردگی از خود نشان میدهد.
2. کاسه نمد دوبلکس
کاسه نمد دوبلکس در مواقعی استفاده میشود که دو نوع مایع روان کننده در تجهیزات مکانیکی حضور داشته باشند. در این شرایط کاسه نمد دوبلکس علاوه بر جلوگیری از نشت سیالات، مانع از مخلوط شدن آن ها با یکدیگر نیز میشود.
3. کاسه نمد بدون فنر
این دسته از کاسه نمدها برای مواقعی که مایع روان کننده، از غلظت بالایی برخوردار است، بکار میروند. به عنوان مثال وقتی گریس به عنوان روان کننده استفاده میشود، کاسه نمد بدون فنر بهترین گزینه برای جلوگیری از نشتی است. این نوع کاسه نمدها فقط میتوانند از شدت اصطکاک قطعات بکاهند و فشار زیادی را تحمل نمیکنند. در تولید کاسه نمد بدون فیلتر از لاستیک مصنوعی نیتریل استفاده میشود. همچنین حلقههای محکم کننده از جنس فولاد استیل نیز در ساختار این کاسه نمد به کار میرود. البته لازم به ذکر است که این کاسه نمدها در تراکتور معمولا کاربردی ندارند.
در تولید کاسه نمد تراکتور از چه استانداردی استفاده میشود؟
بحث کاسه نمد تراکتور چیست را با اشاره به یک موضوع مهم دیگر پی میگیریم. کاسه نمدهای موجود در بازار در طیف گسترده ای از ابعاد و اندازه عرضه میشوند. دو استاندارد اصلی برای تولید انواع کاسه نمد وجود دارد که عبارت اند از:
- BS 1399 (British Standards)
- DIN 3760 (Deutsches Institut für Normung)
در زمان طراحی یا خرید کاسه نمد باید به فاکتورهای مهمی مانند دمای عملیاتی سیال، سرعت حرکت شفت، قطر شفت و عمق سوراخ محل نصب شفت دقت نمود. سازندگان کاسه نمدها معمولا کاتالوگهایی را برای محصولات خود عرضه میکنند که خریداران با توجه به آن میتوانند گزینههای مد نظر خود را انتخاب نمایند.
کاسه نمد در کدام بخش تراکتورها استفاده میشود؟
کاسه نمدهایی که در تراکتورها استفاده میشوند، در مقایسه با سایر موارد کمی متفاوت هستند. معمولا پهنای محفظه فلزی کاسه نمد تراکتور بیشتر است. همچنین جنس بدنه این کاسه نمدها را نیز از متریال درجه یک و محکم تولید میکنند.
به طور کلی کاسه نمدهای تراکتور در سه بخش استفاده میشوند که عبارتاند از:
- موتور تراکتور (کاسه نمد با تحمل دمای سیال بالا استفاده میشود)
- چرخ تراکتور (کاسه نمد فلزی)
- متعلقات یدک کش تراکتور (کاسه نمد لاستیکی)
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که کاسه نمد تراکتور چیست. کاسه نمد تراکتور قطعه سادهای است که از ساختار تشکیل دهنده آن از پیچیدگی خاصی برخوردار نیست. با این وجود میتواند تضمین کننده عملکرد سالم بخشهای مختلف تراکتور باشد. در صورت خرابی کاسه نمد تراکتور باید فورا نسبت به تعویض آن اقدام کرد. در غیر این صورت شاهد بروز مشکلات زیادی برای قطعات موتور تراکتور خواهیم بود.