ترمز یکی از مهم‌ترین تجهیزات کنترلی در هر وسیله نقلیه به شمار می‌رود. تراکتور به عنوان یک ماشین کشاورزی نیز از این قضیه مستثنا نیست. در بسیاری از تراکتورها معمولا از ترمزهای دیسکی یا صفحه‌ای استفاده می‌شود. سیستم ترمز تراکتور از کنار هم قرار گرفتن چند قطعه مکانیکی تشکیل می‌شود. بنابراین طبیعی است که به مرور زمان دچار مشکل شود. روش‌های مختلفی برای عیب‌یابی و تعمیر سیستم ترمز تراکتور وجود دارند. در این مقاله قصد داریم به بحث و بررسی درباره این روش‌ها بپردازیم. تا پایان با فروشگاه سیسال همراه باشید.
طرز کار سیستم ترمز تراکتور به چه صورت است؟
سیستم ترمز تراکتور به صورت مکانیکی یا هیدرولیکی کار می‌کند. ترمز تراکتور نیز با استفاده از یک پدال که در زیر پای راننده قرار می‌گیرد، کار می‌کند. در سیستم ترمز مکانیکی، با استفاده از مجموعه‌ای از مکانیزم‌های مکانیکی که به کمک اهرم‌هایی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، نیرو از پدال ترمز به دیسک‌ها منتقل می‌شود و در نتیجه تراکتور از حرکت باز می‌ایستد.
اما در سیستم ترمز هیدرولیکی با فشردن پدال ترمز از سوی راننده، روغن ترمز با فشار پمپ به سمت چرخ‌ها انتقال پیدا می‌کند. در ادامه دیسک‌های ترمز در معرض فشار قرار می‌گیرند و اصطکاک ایجاد شده با چرخ‌ها باعث متوقف کردن آن‌ها می‌شود.
دیسک ترمز تراکتور از دو صفحه تشکیل می‌شود که با استفاده از فنرهایی به یکدیگر فشرده می‌شود. وقتی پا روی پدال ترمز فشرده می‌شود، دو صفحه از یکدیگر جدا شده و در خلاف جهت یکدیگر به گردش در می‌آیند. در حالی که وقتی پا از روی پدال برداشته می‌شود، بار دیگر نیروی فنرها، دو صفحه را به یکدیگر نزدیک می‌کند. در دو طرف دیسک ترمز نز لنت‌ها قرار می‌گیرند که صفحاتی از جنس برنزی هستند.
آموزش تعمیر سیستم ترمز تراکتور
امنیت هر وسیله نقلیه تا حدی زیادی در گرو عملکرد صحیح و دقیق سیستم ترمز آن است. همان طور که اشاره کردیم، به دلایل مختلف ممکن است که ترمز تراکتور دچار آسیب شود. بر این اساس از جمله مهم‌ترین نشانه‌های خرابی سیستم ترمز تراکتور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. کشیده شدن تراکتور به سمت خاصی بعد از ترمز گرفتن
گاهی اوقات بعد از ترمز گرفتن مشاهده می‌شود که تراکتور به سمت خاصی کشیده می‌شود. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که ترمزهای دو طرف تراکتور به یک اندازه تنظیم نشده باشند. در چنین شرایطی باید هر دو ترمز بررسی شوند و در شرایط یکسانی تنظیمات روی آن‌ها به عمل بیاید. به این ترتیب مشکل فوق برطرف خواهد شد.
2. ایجاد سروصدای نامتعارف در زمان فشردن پدال ترمز
اگر در زمان فشردن پدال ترمز، صدای نامتعارفی به گوش می‌رسد، به احتمال زیاد لنت‌های ترمز دچار سایش شده‌اند. برای حل این مشکل چاره‌ای به جز تعویض لنت‌های ترمز آسیب دیده ندارید.
3. ضعیف شدن ترمز
بعد از فشردن پدال ترمز، تراکتور باید پس از پیمودن مسافت مشخصی متوقف شود. گاهی اوقات این مسافت بیش از حد افزایش پیدا می‌کند. این مشکل به دلیل برهم خوردن تنظیم لنت ترمزی یا ساییدگی آن به وجود می‌آید. در وهله اول باید لنت‌ها تنظیم شوند؛ اما اگر مشکل برطرف نشد، باید به سراغ تعویض آن‌ها بروید.
اگر تراکتور شما مجهز به سیستم ترمز هیدرولیکی است، یک عامل دیگر نیز ممکن است باعث ضعیف شدن قدرت ترمز باشد. گاهی اوقات به دلایل مختلف هوا به درون مدار ترمز هیدرولیک راه پیدا می‌کند. در این حالت در زمان فشردن پدال ترمز، ابتدا هوای موجود در مدار تخلیه می‌شود. بنابراین زمان بیشتری برای متوقف شدن تراکتور لازم است. برای حل این مشکل باید عملیات هواگیری از مدار ترمز صورت بگیرد.
نحوه هواگیری سیستم ترمز هیدرولیک
برای هواگیری سیستم ترمز هیدرولیک در تراکتور باید مراحل زیر را پشت سر بگذارید:
- تراکتور را روی زمین صاف و غیر شیب دار قرار دهید
- آن را خاموش کنید و روی دنده یک قرار دهید.
- ترمز دستی را آزاد کنید.
- روغن ترمز هیدرولیک تهیه کنید و مخزن روغن تراکتور را تا جایی که امکان دارد، پر کنید.
- درب مخزن را ببندید اما خیلی محکم نکنید.
- اتصالات و شیلنگ‌های مدار ترمز تراکتور را کنترل کنید تا از سلامت آن‌ها مطمئن شوید.
- اتصالات و پیچ‌های هواگیری را با دستمال تمیز کنید.
- از فرد دیگری بخواهید که چند بار پدال ترمز را فشار دهد و هر بار برای چند ثانیه در حالت فشرده نگه دارد.
- سپس در شرایطی که پدال ترمز در حالت فشار حداکثر قرار دارد و پمپ هیدرولیک کاملا پر شده است، پیچ هواگیری مدار ترمز را کمی شل کنید.
- مشاهده خواهید کرد که روغن ترمز به همراه حباب خارج می‌شود. تا زمانی که حباب‌ها از کنار پیچ هواگیری خارج می‌شوند، باید صبر کنید. در تمام این مدت باید پدال ترمز در حالت فشرده باقی بماند.
- نهایتا پیچ هواگیری را ببندید و درب مخزن روغن ترمز را نیز محکم کنید. به این ترتیب عملیات هواگیری مدار ترمز هیدرولیک تراکتور به پایان می‌رسد.
ارزیابی سلامت ترمز تراکتور چگونه انجام می‌شود؟
برای عیب یابی ترمز تراکتور، تا قبل از باز کردن سیستم آن باید موارد زیر را یک به یک بررسی کنید:
- در عین حرکت ترمز بگیرید و بررسی کنید که آیا تراکتور به سمت خاصی کشیده می‌شود یا خیر.
- شدت صدای ترمز تراکتور را در سرعت‌های مختلف بررسی کنید.
- عملکرد ترمز تراکتور را در سرپایینی ارزیابی کنید.
- سطح روغن ترمز هیدرولیک را کنترل کنید.
- وجود نشتی روغن در بخش‌های مختلف مدار ترمز هیدرولیک را بررسی کنید.
- هواگیری مدار ترمز هیدرولیک تراکتور را انجام دهید.
- چراغ ترمز تراکتور را بررسی و در صورت وجود مشکل آن را تنظیم کنید.
باید تاکید کنیم که اگر به هر دلیلی پس از عیب یابی مشخص شود که صفحات ترمز تراکتور آسیب دیده‌اند، معمولا راهی به جز تعویض آن‌ها وجود ندارد. سعی کنید حتما از لنت‌ها و دیسک‌های باکیفیت برای جایگزین کردن صفحات معیوب استفاده کنید. در غیر این صورت خیلی زود باز هم شاهد خرابی آن‌ها خواهید بود.
کلام پایانی
در این مطلب به بررسی روش‌های عیب یابی و تعمیر سیستم ترمز تراکتور پرداختیم. به خاطر داشته باشید که باید نسبت به سلامت عملکرد ترمز تراکتور بیش از هر تجهیز دیگری حساس باشید. چرا که این موضوع به طور مستقیم با سلامت جانی افراد سروکار دارد. بنابراین در صورت مشاهده هر یک از نشانه‌هایی که در این مطلب اشاره کردیم، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید.