مهم‌ترین اصل در حفظ سلامت اجزای مختلف موتور تراکتور، تنظیم و کنترل دمای عملکرد آن است. طبیعی است که فرآیند احتراق و اصطکاک بین قطعات متحرک موتور تراکتور در حین فعالیت باعث افزایش دما می‌گردد. در چنین شرایطی اگر اقدامی برای خنک سازی قطعات موتور انجام نشود، بعد از مدت زمان کوتاهی شاهد از بین رفتن آن‌ها خواهیم بود. به همین دلیل یک سیستم جداگانه برای خنک کاری قطعات موتور در نظر گرفته می‌شود. واتر پمپ یا پمپ آب یکی از اجزای این سیستم است. در ادامه قصد داریم به این سؤال پاسخ دهیم که واتر پمپ چیست؟ تا پایان این مطلب ما را همراهی کنید.
واتر پمپ چیست؟
اجازه دهید همین ابتدای کار وظیفه واتر پمپ را در قالب یک جمله بیان کنیم؛ پمپ آب در موتور تراکتور کمک می‌کند که دمای عملیاتی در محدوده مجاز باقی بماند و به این ترتیب خطری موتور را تهدید نکند. در مقدمه پیرامون عوامل افزایش دمای قطعات موتور صحبت کردیم. جالب است بدانید که واتر پمپ فقط در راستای خنک کردن جریان آب درون موتور کاربرد ندارد؛ بلکه از یخ زدن قطعات آن در روزهای سرد سال نیز جلوگیری می‌کند.
به طور کلی واتر پمپ‌ها سه نوع مایع را در سراسر سیستم موتور توزیع می‌کنند که عبارت‌اند از:
- آب
- ضد یخ
- ضد جوش
چرا واتر پمپ تراکتور خراب می‌شود؟
تا به اینجا بررسی کردیم که واتر پمپ چیست. اگر به هر دلیلی این قطعه تراکتور آسیب ببیند، مشکلات جدی برای موتور تراکتور ایجاد می‌شود. اما لازم است قبل از پرداختن به این موضوع، درباره دلایل خرابی واتر پمپ بحث کنیم. به طور کلی 4 عامل اساسی را می‌توان به عنوان دلایل خرابی واتر پمپ برشمرد که عبارت‌اند از:
- تمام شدن ضد یخ در چرخه سیستم خنک کننده موتور
- خوردگی و فرسایش دنده
- یخ زدن آب داخل سیستم موتور
- زنگ زدن و فرسایش پرهای پمپ آب
توجه داشته باشید که تحت هر شرایطی باید باکیفیت‌ترین ضدیخ موجود در بازار را برای موتور تهیه کنید. در غیر این صورت ممکن است که خیلی زود واتر پمپ در معرض آسیب قرار بگیرد. در کنار این موارد قرار گرفتن تراکتور در معرض سرمای شدید و روشن نشدن به مدت طولانی باعث می‌شود که آب درون سیستم خنک کننده یخ بزند. در اثر این اتفاق پمپ آب به طور کامل از بین خواهد رفت.
علاوه بر موارد فوق، باید تسمه واتر پمپ را نیز در بازه زمانی مشخص تعویض کنید. تسمه‌ها عمر مشخصی دارند و بعد از مدتی شل یا سفت می‌شوند. خراب شدن آن‌ها باعث می‌شود که پمپ آب خیلی زود آسیب ببیند. بنابراین باید حتما با بررسی کردن تسمه از سلامت آن اطمینان حاصل کنید.
چگونه متوجه خرابی واتر پمپ شویم؟
سؤال مهم دیگری که باید به آن پاسخ دهیم این است که علائم خرابی واتر پمپ چیست؟ بررسی‌های ما نشان می‌دهد که 4 نشانه اصلی برای تشخیص خرابی این قطعه موتور تراکتور وجود دارد. البته برخی از آن‌ها علائم مشکلات دیگری نیز می‌توانند باشند. با این وجود در صورت بروز هر یک از این علائم توصیه می‌شود برای بررسی‌های بیشتر به تعمیرگاه مراجعه کنید. این موارد عبارت‌اند:
1. بیرون آمدن بخار از موتور یا رادیاتور
گاهی اوقات در حین کار کردن با تراکتور متوجه خارج شدن بخار از موتور می‌شوید. این اتفاق نشانه بسیار جدی مبنی بر خرابی واتر پمپ است. در بالا توضیح دادیم که خراب شدن واتر پمپ باعث می‌شود تا دمای موتور افزایش پیدا کند. در چنین شرایطی افزایش دما به شکل تولید بخار در موتور نمایان می‌شود. با مشاهده این شرایط باید سریعا تراکتور را متوقف کنید و از تعمیرکار برای بررسی بیشتر درخواست کمک نمایید.
2. صدا دادن واتر پمپ
در حالت عادی واتر پمپ تراکتور با صدای معمولی کار می‌کند که چندان حساسیت برانگیز نیست. اما وقتی علائم خرابی در آن ظاهر می‌شود، به یکبار به صدا می‌افتد. در چنین شرایطی نوعی صدای غیر عادی از موتور به گوش می‌رسد که به معنی خراب شدن واتر پمپ است.
3. افزایش دمای بیش از حد موتور
برخی از تراکتورهای پیشرفته مجهز به سیستم‌های کنترلی هستند که با کمک آن‌ها می‌توان دمای عملیاتی موتور را رصد کرد. به این ترتیب اگر دمای موتور برای مدتی از محدوده مجاز فراتر رود، نشانه مهمی مبنی بر خرابی پمپ آب است.
4. نشتی واتر پمپ
گاهی اوقات در حوالی واتر پمپ مایعات رنگی (سبز یا قرمز) مشاهده می‌شود. این مایع همان ضد یخ یا ضد جوش است که برای کمک به کنترل دمای موتور استفاده می‌شود. مشاهده آن به معنی نشتی واتر پمپ است. نشتی در اثر شل شدن واشرهای واتر پمپ بروز می‌کند. در این حالت باید به سراغ تعمیرکار برای برطرف کردن مشکل بروید.
کلام پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که واتر پمپ چیست و چه کاربردی در موتور تراکتور دارد. خراب شدن این قطعه به ظاهر ساده و ارزان قیمت خسارت‌های سنگینی را به دنبال دارد. بنابراین سعی کنید که حتما از سلامت آن اطمینان حاصل کنید. ساختمان این قطعه برای انواع تراکتورها از جمله تراکتور فرگوسن، چندان پیچیده است و به کمک چند پره جریان آب را هدایت می‌کنند. در پایان لازم است به این نکته اشاره کنیم که برای خرید واتر پمپ تراکتور حتما از فروشگاه‌های معتبر استفاده کنید.
